Sizi aile içi dramalardan, arkadaş kayıplarından ve "yüzüm tutmadı" dedirten mesajlardan kurtaracak bir kılavuz bu. Çünkü para konuşmak zordur. Hele de hayır demek gerekiyorsa...
🎬 Flashback: Hayatımda İlk ve Son Kez Borç İstedim
Üniversitenin son senesi. Param yok. Gece gündüz kütüphane, proje, staj... Ama bir de hayalim var: bir araba almak. Eh, dolmuşta sıkış sıkış gitmekten sıkılmışım, haklıyım. O dönem bir akrabamın “birikimim var” dediğini hatırlıyorum.
Cesaretimi topladım. Nefesimi tuttum. Telefonu açtım.
“Ben senden küçük bir borç isteyecektim…”
Karşımdaki ses ne öfkeliydi, ne küçümseyici. Sadece netti.
“Canım, seni çok seviyorum ama kimseye borç vermiyorum. Lütfen kişisel alma.”
İlk başta kırıldım. “Ben ne yapacağım şimdi?” diye ağladım. Ama sonra... iş buldum. Hafta sonları çalıştım. Aylar sonra kendi arabamı aldım. Bu olay bana şu dersi verdi:
🧠 Parayı değil, çözüm üretmeyi istemeyi öğrenmeliyiz.
🙋♀️ Peki Ya Tersi Olsaydı? Borç İsteyen Değil, Borç Verilmesi Beklenen O Sizsiniz?
Aaa işte o daha zor. Çünkü “hayır” demek çoğu zaman bencilce, kaba ya da ayıp gibi gelir. Oysa “hayır” dediğinizde kötü biri olmazsınız. Kendinize sadık biri olursunuz.
İşte sizi huzursuz eden o cümleye (borç verir misin?) verilebilecek, kırmadan dökmeden “hayır” cevaplarının listesi:
✋ 1. Baskıya Asla Boyun Eğmeyin
Borç istemek çoğu zaman aceleyle yapılır. “Şimdi lazım”, “acil”, “yarın ödenecek” gibi cümlelerle gelir. Dikkat edin, çoğu zaman sizden önce birkaç kişiye sorulmuştur.
“Bir düşünmem gerek, sana yarına döneyim,” deyin. Hemen köşeye sıkışmayın.
⏳ 2. Düşünme Süresi Almak Kibarca Hayır Demektir
Birine “düşünmeliyim” dediğinizde hem onu hem kendinizi hazırlarsınız. 24 saat sonra şu cümleyi kurmak çok daha kolay olur:
“Ben çok düşündüm ve bu konuda destek olamayacağım. Umarım anlayışla karşılarsın.”
💬 3. Kısa, Net, Ama Sıcak Bir Dille Reddedin
Asla “şimdi değil ama belki sonra” tuzağına düşmeyin. Şeffaf ve kararlı olmak, karşı tarafın size olan güvenini kaybetmesini değil, tam tersine artırmasını sağlar.
-
“Seni kırmak istemem ama bu konuda destek olamayacağım.”
-
“Şu anda böyle bir sorumluluğu alamam, seni de zor durumda bırakmak istemem.”
🧨 4. Umut Vererek Reddetmek, Gelecekte Daha Zor Bir Hayır Demektir
“Belki ileride” demek = “beni tekrar ara” demektir. Eğer gerçekten borç vermeyi düşünmüyorsanız, bu belirsizlik hem sizi hem karşı tarafı yorar.
Bir arkadaşım bir keresinde bana şöyle dedi:
“Sana bugün hayır diyorum çünkü seni seviyorum. Aramız bozulmasın istiyorum.”
Bu cümle beni hem yumuşattı hem düşündürdü.
❌ 5. İstisna Yaparsan, Kapı Herkese Açılır
Birine borç verip, diğerine “veremem” derseniz, işler karışır.
Akrabalar arasında “torpil yaptı”, “beni daha az önemsiyor” gibi tatsız dedikodular çıkar. Bir kişiye bile evet derseniz, o “istisna”nın hikâyesi yıllarca anlatılır. Emin olun.
💰 6. “Ama Senin Paran Var!” Diyenlere Ne Cevap Verilir?
“Cebinde paran var ama yardım etmiyorsun” diyebilirler. Cevabınız hazır olsun:
“Evet birikimim var. Ama bu, kendi acil ihtiyaçlarım için. Beklenmedik sağlık harcamaları, çocuk masrafları, işsizlik gibi risklere karşı kenara koyduğum param.”
Bu cümle net, savunmacı değil, koruyucu.
😓 7. Suçluluk Sizi Esir Almasın
Hayır dedikten sonra gece yastığa kafanızı koyunca iç ses başlar:
“Acaba çok mu bencil davrandım?”
“Ya gerçekten zor durumdaysa?”
Ama kendinize şu soruyu sorun:
“Ben olsaydım bu borcu ödeyebilir miydim?”
“Bu yükü taşımaya hazır mıyım?”
Değilseniz, üzgünüm ama gerçek şu: Yardım edemiyorsunuz. O zaman suçluluk yerine dürüstlükle hareket etmiş olmanın huzurunu taşıyın.
🤝 8. Borç Vermek Zorunda Değilsiniz, Yardım Etmenin Başka Yolları Var
-
İşiyle ilgili bağlantı kurmasına yardım edin.
-
Giderlerini planlamasında destek olun.
-
Onu yargılamadan dinleyin.
-
Yardım kuruluşları veya danışmanlar hakkında bilgi verin.
Bazen para vermek yerine “senin için buradayım” demek, çok daha etkili olur.
🎯 Sonuç: Hayır Demek, Evet Demekten Daha Cesurca Olabilir
“Hayır” demek, ilişkinizi bitirmez. Karşılıklı saygıyı güçlendirebilir. Yeter ki bunu:
-
Açıkça
-
Nazikçe
-
Samimiyetle söyleyin.
Ve unutmayın: Gerçek dostluk, parayla değil, anlayışla ölçülür.
💬 Söz Sende!
Hiç bir arkadaşına ya da akrabasına “hayır” diyebildin mi?
Kendini kötü mü hissettin, yoksa içinden “oh be!” mi dedin?
Aşağıda yorumlara yaz. Belki hep birlikte “kendine sadık kalmak” konusunda birbirimize cesaret veririz.
0 Comments