![]() |
D Vitamini Eksikliği Hangi Hastalıklara Yol Açar? |
D vitamini eksikliği sizin düşünebileceğinizden daha yaygındır. Aslında, Amerikan Klinik Beslenme Dergisi'nin pandemik olarak kabul ettiği dünya çapındaki bir sorunlardan bir tanesidir. Ayrıca Birleşik Krallık'ta yapılan bir ankette, İngiltere'de yetişkinlerin yarısından fazlasında yeterli D vitamininin bulunmadığı ve kış aylarında ve ilkbaharda yaklaşık her 6 kişiden 1'inde ciddi bir eksiklik olduğu görülmüştür.
D vitamini nedir?
D
vitamini iyi bir genel sağlık için önemlidir ve kaslarımızın, kalbimizin,
akciğerlerimizin ve beynimizin iyi çalıştığından emin olmak için önemli bir rol
oynar. Vücudumuz güneş ışığından kendi D vitaminini yapabilir. Ek vitaminlerden D vitamini alabilir ve yiyeceğiniz birkaç
yemekten, örneğin balık, balık karaciğeri yağı, yumurta sarısı ve süt, tahıl ve
tahıl ürünleri gibi gıdalardan çok az miktarda alabilirsiniz.
D
vitaminini, diğer vitaminlere göre eşsiz kılan, cildinizi güneş ışığına maruz
bıraktığınızda vücudunuzun kendi D vitaminini yapabilmesidir, oysa diğer vitaminleri yiyeceğiniz besinlerden almanız
gerekir.
Yeterince D vitamini almak için ne kadar
güneşlenmelisiniz?
Yeterli
miktarda D vitamini üretmek için güneşte ne kadar kalacağınızı öğrenmek çok zor
olabilir ve her insan için farklı olabilir, dolayısıyla herkes için bir öneri
yoktur. Bunun sebebi, cildinize yeterli miktarda D vitamini kazandırmak için
güneşte geçirmeniz gereken zaman miktarının, cildinizin ne kadar koyu olduğunun
veya ne kadar kolay güneş yanığına sahip olmanızın, Ozon tabakası, yılın zamanı
ve günün hangi saatinde güneşleniyor olmanıza bağlıdır.
Yaz
aylarında güneş ışınlarına maruz kalmadan kısa süreli günlük güneş
maruziyetinin (hafif tenli insanlar için yaklaşık 10-15 dakika) yeterli
miktarda D vitamini üretmesi için yeterli olduğuna inanılmaktadır. D vitamini
üretimi saat 11 ile öğleden sonra 3 arasındadır. Güneş ışığına maruz kalan cilt
alanı ne kadar büyükse, yanmaya başlamadan önce yeterli D vitamini üretme
şansınız artar.
D vitamini eksikliğinin yaygın nedenleri
Güneş
ışığına sınırlı şekilde maruz kalma - Bazılarımız kuzey enlemlerinde yaşamakta,
uzun giysiler giymekte ya da çoğunlukla iç mekanda gerçekleşen bir iş hayatına
sahiptir. Ayrıca güneş koruyucu kullanmak D vitamini üretimini engeller.
Koyu tenli -
Koyu tenli insanlar daha yüksek düzeyde melanin içerir ve bu pigment, cildin
güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini yapma kabiliyetini azaltır.
Böbrek ve
karaciğer fonksiyonu - Bu organlar, D vitamininin aktif formuna
dönüştürülmesinde önemli bir rol oynar, böylelikle böbrek veya karaciğer
hastalıkları, bu organların vücutta D vitamininin biyolojik olarak aktif
formunu oluşturma kabiliyetlerini azaltabilir.
Katı
vejeteryan Diyet - D vitamini içeren besin kaynakları, balık ve balık yağları,
yumurta sarısı, peynir, süt ve sığır karaciğeri gibi hayvansal kökenlidir.
Sindirim
sorunları - Crohn hastalığı, kistik fibroz ve çölyak hastalığı gibi belirli
tıbbi durumlar, bağırsakların besinlerden D vitamini emmesini azaltabilir.
Obezite
- Obezite düşük D vitamini düzeylerine neden olabilir. Araştırmalar, D
vitamininin yağ dokusu içinde "sıkışıp" kalmış olabileceğini ve daha azının kan dolaşımımızda mevcut olduğunu
düşündürmektedir.
D vitamini eksikliği ile ilgili hastalıklar
Araştırmacılar,
D vitamininin vücudumuzda nasıl çalıştığını ve genel sağlığımızı nasıl
etkilediğini tam olarak anlamak için çalışıyorlar, ancak D vitamini eksikliği
ile çok sayıda rahatsızlık arasında bir bağlantı olduğuna inanılıyor:
1.
Osteoporoz - Yeterli miktarda kalsiyum ve D vitamini, kemik yoğunluğunu ve
gücünü korumak için önemlidir. D vitamini eksikliği, kemikleri daha da
zayıflatan ve kırık riskini artıran kalsiyumun tükenmesine neden olur.
2. Astım - D
vitamini eksikliği özellikle çocuklarda alt akciğer fonksiyonlarına ve daha
kötü astım kontrolüne bağlıdır. Vitamin D, akciğerde enflamasyona neden olan
proteinleri bloke ederek ve aynı zamanda anti-enflamatuar etkileri olan başka
bir proteinin üretimini artırarak astım kontrolünü geliştirebilir.
3. Kalp
sağlığı - D vitamini eksikliği, yüksek tansiyon (hipertansiyon) riskinin yanı
sıra kardiyovasküler hastalıklar sonucu ölüm riskinin artmasına da bağlı
olabilir.
4.
Enflamasyon - D vitamini eksikliğinin, bağışıklık sisteminin olumsuz bir cevabı
olan inflamasyon ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Vitamin D eksikliği, romatoid
artrit, lupus, inflamatuar barsak hastalığı (IBD) ve tip 1 diyabet dahil olmak
üzere bir dizi enflamatuar hastalık ile bağlantılıdır.
5.
Kolesterol - D vitamini kandaki kolesterol seviyelerini düzenler: Yeterli
güneşe maruz kalmadan D vitamini önleyicilerinin D vitamini yerine kolesterole
dönüştüğü gösterilmiştir.
6. Alerjiler
- Çalışmalar, D vitamini düzeyleri düşük olan çocukların birden fazla gıda
alerjisine sahip olduklarını göstermektedir.
7. İnfluenza
- Bazı çalışmalarda D vitamini eksikliği ve yaygın solunum yolu enfeksiyonları
arasında bir bağlantı olduğunu göstermiş ve en düşük D vitamini düzeyine sahip
insanların daha yüksek düzeylere sahip olanlardan daha fazla soğuk algınlığı ve
grip geçirdiğini bildirmiştir.
8.
Depresyon - D vitamini eksikliği depresyon ile bağlantılıdır: D vitamini için
reseptörler beynin birçok bölgesinde bulunur ve çok sayıda beyin işlemine dahil
olurlar, bu da bu vitaminin depresyonla ilişkili olabileceğini ve D vitamini
takviyelerinin depresyon tedavisinde rol oynayabileceğini gösterir.
9. Tip-2
Diyabet - Çalışmalar, düşük D vitamini seviyeleri ile tip 2 diyabet gelişimi
arasındaki ilişkiyi göstermiştir. Farklı çalışmalar, D vitamininin insülin
sekresyonu ve insülin duyarlılığı üzerindeki etkileri ile glikoz toleransına
katkıda bulunabileceğine dair kanıt sağlamaktadır.
10. Ağız
sağlığı - Son birkaç çalışma periodontal sağlık ve D vitamini alımı arasında
anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. D vitamini düzeyi düşük olan yaşlı
hastalarda da yüksek D vitamini düzeyi olanlara göre daha yüksek diş kaybına
sahiptir.
11. Romatoid
artrit - Düşük D vitamini, romatoid artritin gelişmesinde rol oynayabilir.
Çalışmalar, daha fazla D vitamini alan kadınların romatoid artriti alma
olasılığının düşük olduğunu bulmuşlardır. Ayrıca, romatoid artriti olan
kişilerde, düşük D vitamini düzeyine sahip olanlar daha aktif semptomlara sahip
olma eğilimindedir.
12.
Kanser - D vitamini eksikliği kanserle bağlantılı olabilir: Belirli bir
çalışma, çeşitli kanserli kişilerin %
75'inden fazlasının D vitamini düzeylerinin düşük olduğunu ve en düşük
düzeylerin daha ileri düzeydeki kanserlerle ilişkili olduğunu göstermiştir.
Bununla birlikte, yüksek D vitamini düzeylerinin daha düşük kanser insidansı
veya ölüm oranları ile ilişkili olup olmadığını belirlemek için ek araştırmalar
gereklidir.
D vitamini eksikliğiniz varsa ne yapmalısınız?
Güneşten ve
diyetinizden aldığınız D vitamini seviyesiyle ilgili endişeleriniz varsa
doktorunuzla konuşun. Basit bir kan testi, D vitamini eksikliğinizin olup
olmadığını belirleyebilir. D vitamini takviyesi almanız gerekiyorsa doktorunuz
size tavsiyede bulunabilir. Optimal sağlık için D vitamini seviyeleri konusunda
fikir birliği yoktur ve yaş ve sağlık durumuna göre farklılık göstermektedir.
0 Comments