Probiyotikler Egzama Tedavisine Yardımcı Olabilir mi?

Probiyotikler, kırmızı, şiş ve kaşıntılı deriye yol açan yaygın bir rahatsızlık olan egzamayı tedavi etmek için araştırılan yararlı bir bakteri türüdür. Doğal olarak insan vücudunda bulunan probiyotikler ayrıca yoğurt, kefir ve bazı fermente gıdalarda da bulunur ve besin takviyesi formunda da mevcuttur.

Probiyotik takviyelerin kullanılmasının, bağışıklık fonksiyon bozukluğuna karşı koruma sağlamak ve iltihaplanmayı azaltmak için (egzama gelişiminde önemli faktörler) iddia edilmektedir.

400'den fazla farklı probiyotik suşları vardır. Lactobacillus rhamnosus ve Bifidobacteria, egzama için yaygın olarak kullanılan suşlardır.

Araştırmalar Ne Diyor?

Şimdiye kadar, egzama tedavisinde probiyotiklerin kullanımı üzerine yapılan araştırmalar karışık sonuçlar vermiştir. Bazı araştırmalar probiyotik takviyelerin bu durumun ciddiyetini azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterirken, diğer çalışmalar bir plasebodan daha etkili olmayabileceğini göstermektedir.

Örneğin, Amerikan Journal of Clinical Dermatology'de yayınlanan bir  rapora göre, probiyotikler en yaygın egzema tipi olan atopik dermatitin önlenmesi ve tedavisi için umut verici sonuçlar ortaya koymuştur. Probiyotikler ve atopik dermatit ile ilgili daha önce yayınlanmış 13 klinik çalışmanın bulgularına bakıldığında, rapor yazarları, probiyotiklerin (özellikle Lactobacillus rhamnosus GG) atopik dermatitin önlenmesinde etkili olduğu görülmüştür. Ancak, incelenen çalışmaların yaklaşık yarısı, probiyotiklerin semptomların şiddetini azaltmaya yardımcı olduğunu gösterirken, çalışmaların çoğu probiyotiklerin inflamasyonu azaltmadığını bulmuştur.

Cochrane Sistematik İnceleme Veritabanında yayınlanan  başka bir araştırma incelemesi , egzema semptomlarının şiddetini azaltılması konusunda, probiyotiklerin plasebodan daha etkili olmadığını bulmuştur. Toplam 781 katılımcı ile yapılan 12 klinik çalışmayı içeren derlemede, probiyotik kullanımının, enfeksiyonlar ve bağırsak disfonksiyonu gibi "küçük yan etki riski taşıdığı" da bulunmuştur.

Probiyotikler ve Bebeklerde / Çocuklarda Egzamayı Önleme

Bebeklerde ve çocuklarda, muhtemelen bağışıklık sistemlerinin hala gelişmesi ve dolayısıyla bu duruma karşı daha savunmasız olmaları nedeniyle egzama yaygındır.

Probiyotiklerin çocukluk çağında egzama tedavisi olarak kullanımı ile ilgili araştırmalar biraz sınırlı olsa da, mevcut çalışmalar çelişkili sonuçlar doğurmuştur. Örneğin , Pediatrik Alerji ve İmmünoloji dergisinde yayınlanan bir derlemede, bilim adamları, çocuklarda atopik dermatite karşı probiyotiklerin etkinliği hakkındaki 19 klinik çalışmayı analiz etmiş ve kullanımlarını destekleyecek yeterli kanıt bulunmadığı sonucuna varmışlardır.

2017 yılında Pediatri'de yayınlanan bir çalışmada, yüksek riskli bebeklerde probiyotiklerin egzama, astım ve rinit üzerindeki etkisi incelenmiştir. Yenidoğanlara altı ay boyunca Lactobacillus rhamnosus GG (günlük 10 milyar koloni oluşturan birim doz) verildi. Araştırmacılar, Lactobacillus rhamnosus GG ile erken desteğin iki yaşında egzama veya astım gelişimini engellemediğini buldu.

Bununla birlikte, anneleri hamile iken probiyotik takviyeleri kullanan çocukların egzama riskinin azalmış olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır. British Journal of Nutrition'da yayınlanan bir araştırma incelemesinde, araştırmacılar daha önce yayınlanmış yedi klinik araştırmaya bakmış ve hamilelik sırasında bazı probiyotiklerin kullanımının iki ila yedi yaşlarındaki çocuklarda egzamayı önlemeye yardımcı olduğunu bulmuştur. İncelemenin yazarları, laktobasili bakterilerinin egzamaya karşı koruma sağladığını görünce, çeşitli probiyotik suşların bir karışımını içeren takviyelerin egzama gelişimini etkilemediğini belirtmiştir.

Yan Etkileri

Probiyotik takviyeleri güvenlik açısından test edilmemiştir ve besin takviyelerinin büyük ölçüde düzensiz olması nedeniyle, bazı ürünlerin içeriği ürün etiketinde belirtilenlerden farklı olabilir. Probiyotik takviyelerin bakteriler, mantarlar veya başka maddelerle kontaminasyonu da mümkündür.

Hamileyseniz veya emziriyorsanız, probiyotik almadan önce sağlık uzmanınıza danışın. İlk önce çocuk doktorunuza danışmadan bir bebeğinize veya çocuğunuza probiyotik vermeyin.

Bir bağışıklık sistemi sorununuz varsa (tıbbi bir durum veya ilaç nedeniyle), artmış yan etki riski nedeniyle probiyotik takviyelerden kaçınmalısınız. Probiyotik takviyeleri, immünosupresanlar gibi bazı ilaçlarla etkileşime girebilir, bu yüzden diğer ilaçlarla kombinasyon halinde probiyotik takviyeleri kullanmayı düşünüyorsanız, takviyeleri almadan önce tıbbi yardım almanız önemlidir.

Probiyotikler Nerede Bulunur?

Probiyotikler birçok doğal gıda deposunda ve diyet takviyeleri konusunda uzmanlaşmış mağazalarda satılmaktadır. Ek olarak, yoğurt veya kefir gibi kültürlü süt ürünlerinde probiyotikler bulunur. Bununla birlikte, işleme yöntemlerindeki farklılıklar nedeniyle, canlı organizmaların sayısı üründen ürüne büyük ölçüde değişebilir.

Lahana turşusu, kim chi ve miso gibi fermente gıdalar da probiyotik içerir. Gıdadaki normal miktarlardaki probiyotiklerin genellikle güvenli olduğu düşünülse de, bazı insanlar gaz ve şişkinlik gibi hafif sindirim problemleri yaşayabilir.