Biyopsikoloji Nedir? (Beyin Ve Davranış İlişkisi)

Biyopsikoloji Nedir?

Biyopsikoloji,  beynimizin, sinir ileticilerinin ve biyolojimizin diğer yönlerinin davranışlarımızı, düşüncelerimizi ve duygularımızı nasıl etkilediğini analiz eden bir  psikoloji dalıdır. Bu psikoloji alanı genellikle biyopsikoloji, fizyolojik psikoloji, davranışsal nörobilim ve psikobiyoloji gibi çeşitli isimlerle anılmaktadır. Biyopsikologlar genellikle biyolojik süreçlerin duygular, bilişler ve diğer zihinsel süreçlerle nasıl etkileştiğine bakarlar.

Biyopsikoloji alanı, karşılaştırmalı psikoloji ve evrimsel psikoloji dahil olmak üzere diğer bazı alanlarla ilgilidir.

Kısa Tarih

Biyopsikoloji, beynin incelenmesinde kullanılan gelişmiş araçların ve teknolojinin tanıtımı sayesinde oldukça yeni bir gelişme gibi görünse de, biyopsikoloji'nin kökleri binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Aklı ve beyni aynı anda düşünürken, filozoflar ve psikologlar zihin / beden sorunu olarak bilinen şeyi uzun süre tartıştılar. Başka bir deyişle, filozoflar ve diğer düşünürler zihinsel dünya ile fiziksel dünya arasındaki ilişkinin ne olduğunu merak ettiler.

Filozofların Görüşleri

Hatırlanması gereken önemli bir nokta, insanlık tarihinde beynin gerçek yerini anlamaya başlamanın oldukça yakın geçmiş olmasıdır. Aristoteles, örneğin, düşüncelerimizin ve hislerimizin kalpten oluştuğunu iddia etmiştir. Hipokrat ve daha sonra Platon gibi Yunan düşünürleri, beynin aklın bulunduğu yer olduğunu ve tüm düşünce ve eylemlerin kaynağı olarak hizmet ettiğini öne sürdü.

Daha sonra Rene Descartes ve Leonardo da Vinci gibi düşünürler, sinir sisteminin nasıl işlediğine dair teorileri tanıttı. Bu erken teoriler daha sonra yanlış olduğu halde, dışsal uyarımın kas tepkilerine yol açabileceği konusunda önemli bir fikirler edinmemizi sağlamışlardır. Refleks kavramını tanıtan Descartes idi, ancak daha sonra araştırmacılar bu kas tepkilerinde kritik rol oynayan şeyin omurilik olduğunu gösterdiler.

İnsan Davranışıyla Bağlanma

Araştırmacılar zamanla beyin kontrollü insan davranışlarının farklı bölümlerinin nasıl anlaşıldığına ilgi duymaya başladı. Bunu anlamaya yönelik ilk bir girişim, frenoloji olarak bilinen bir sözde bilginin gelişmesine yol açtı.

Frenoloji oldukça popüler olmasına rağmen, diğer bilim adamları tarafından da kısa sürede reddedildi. Bununla birlikte, beynin belirli bölümlerinin belirli fonksiyonlardan sorumlu olduğu fikri, gelecekteki beyin araştırmalarının gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.

Yıkıcı bir beyin hasarı geçiren bir demiryolu işçisi olan Phineas Gage'in ünlü davası da, beynin bazı bölümlerinin zarar görmesinin davranışı ve işleyişini nasıl etkileyebileceğine dair anlayışımız üzerinde etkili oldu.

Yeni Araştırmalar

Araştırmacılar beynin nasıl çalıştığı ve davranışların biyolojik temelleri hakkında önemli keşifler yapmaya devam etmiştir. Evrim üzerine yapılan araştırmalar, beyin fonksiyonlarının, nöronların ve nörotransmitterlerin lokalizasyonu, biyolojik süreçlerin düşünceleri, duyguları ve davranışları nasıl etkilediğiyle ilgili anlayışımızı geliştirdi .

Biyopsikoloji ile ilgileniyorsanız, o zaman anatomi ve fizyolojinin yanı sıra biyolojik süreçleri de anlamak önemlidir. Anlamak için en önemli üç bileşen beyin, sinir sistemi ve nörotransmitterlerdir.

Beyin ve Sinir Sistemi

Merkezi sinir sistemi , beyin ve omurilikten oluşmaktadır. Beynin en dış kısmı serebral korteks olarak bilinir. Beynin bu kısmı, kognisyon, duyum, motor beceriler ve duygular için çalışmaktan sorumludur.

Beyin dört lobdan oluşur:

Frontal Lobe: Beynin bu kısmı motor beceriler, üst düzey biliş ve etkileyici bir dil ile ilgilidir.

Oksipital Lob: Beynin bu kısmı görsel uyaran ve bilgiyi yorumlamada rol oynar.

Parietal Lobe: Beynin bu kısmı, basınç, dokunma ve ağrı gibi dokunsal duyusal bilgilerin işlenmesinde ve diğer birçok işlevin içinde yer alır.

Temporal Lob:  Beynin bu kısmı, duyduğumuz seslerin ve dilin, hafıza işlemenin ve diğer işlevlerin yorumlanmasında yer alır.

Sinir sisteminin bir diğer önemli kısmı,  iki kısma ayrılan periferik sinir sistemidir :

Merkezi sinir sistemini kaslara ve salgı bezlerine bağlayan motor (efferent) bölümü.

Duyusal (afferent) bölüm , her tür duyusal bilgiyi merkezi sinir sistemine taşır.

Kalp hızı, solunum ve kan basıncı gibi otomatik süreçleri düzenleyen otonom sinir sistemi olarak bilinen sinir sisteminin başka bir bileşeni daha vardır. Otonom sinir sisteminin iki kısmı vardır:

"Kavga veya uçuş" yanıtını kontrol eden sempatik sinir sistemi . Bu refleks, vücudu çevreye tehlikelere karşı hazırlar.

Parasempatik sinir sistemi vücudunuzu dinlenmeye geri getirmeye çalışır ve sindirim gibi süreçleri düzenler.  

Nörotransmiterler

Biyopsikoloji alanında diğer önemli olan parça nörotransmitterlerin eylemleridir. Nörotransmitterler nöronlar arasında bilgi taşırlar ve vücudun bir kısmından beyne gönderilecek kimyasal mesajları etkinleştirirler. Bunun tersi de geçerlidir.

Vücudu farklı şekillerde etkileyen çeşitli nörotransmitterler vardır. Örneğin, nörotransmitter dopamin, hareket ve öğrenmede rol alır. Aşırı miktarlarda dopamin şizofreni gibi psikolojik bozukluklarla ilişkili iken, çok az dopamin Parkinson hastalığı ile ilişkilidir. Bir biyopsikolog, insan davranışları üzerindeki etkilerini belirlemek için çeşitli nörotransmitterleri araştırabilir.

Biyopsikoloji Alanında Kariyer Olanakları

Biyopsikoloji alanında bir kariyere ilgi duyuyorsanız, o zaman birkaç farklı seçeneğiniz vardır. Bu tür alanlara giren bazı kişiler, bir üniversitede, ilaç şirketinde, devlet dairesinde veya başka bir sektörde çalışabilecekleri araştırmalarda çalışmayı seçerler. Diğerleri, davranışları ve işlevleri üzerinde etkisi olan bir tür beyin hasarı veya hastalığı olanlara yardımcı olmak için hastalarla çalışmayı tercih eder.

Aşağıdakiler biyopsikolojiyle ilgili kariyer uzmanlıklarından sadece birkaçıdır:

Karşılaştırmalı Psikolog: Farklı türlerin davranışlarına bakar ve onları birbirleriyle ve insanlarla karşılaştırır.

Evrimsel Psikolog: Davranışın evrimsel temellerini inceler.

Davranışsal Nörobilimci: Beynin, sinir sisteminin ve diğer organların davranışları nasıl etkilediğini analiz eder.

Nörolog: Beyin ve sinir sistemini etkileyen hasar veya hastalıklarla tedavi eder.

Bilişsel Nörobilimci: Beyin aktivitesini ve insanların problemleri nasıl düşündüklerini, öğrendiklerini ve çözdüğünü araştırır.