Psoriatik Spondilit Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Psoriatik spondilit, inflamasyonun omurgayı etkilediği ve boyun, bel, pelvis ve sakroiliak (SI) eklemlerinde hareket problemlerine neden olduğu bir psoriatik artrit (PsA) türüdür. Bu PsA tipi ayrıca kollarda, bacaklarda, ellerde ve ayaklarda eklem ağrısına neden olabilir.

Psoriatik Spondilit Belirtileri

PsA'lı insanların yaklaşık %40'ında omurga tutulumu vardır. Psoriatik spondilit bazen aksiyal hastalık olarak da adlandırılır.

Omurga tutulumu genellikle omurga ve SI eklemlerinin iltihaplanması anlamına gelir. SI eklemleri pelvis içinde bulunur ve omurgayı destekler. Eklemlerin kendileri pelvisin ilium kemikleri (en üst ve kalçaların en büyük kemikleri) ile desteklenir.

Psoriatik spondilit genellikle asimetriktir, yani vücudun sadece bir tarafını etkiler. Omurga tutulumu inflamatuar bel ağrısına neden olur ve inflamasyon MRG ve X ışınları dahil görüntüleme çalışmalarında görülebilir.

Psoriatik spondilitin belirtileri arasında şunlar olabilir:

Sırt ağrısı

Kalçalar, dizler, omuzlar, ayak bilekleri, ayaklar, dirsekler, eller ve bilekler dahil diğer eklemlerde ağrı ve şişlik

Ayak parmaklarının şişmesi, “sosis parmaklar” olarak adlandırılan bir durumu ortaya çıkması

Azaltılmış hareket aralığı ve bel, omurga ve pelvis sertliği

Osteoporoz

Kronik yorgunluk

Kalp kapakçığının iltihabı

Ağrı ve kızarıklık dahil, göz iltihabı

Sedef deri döküntüsü

Psoriatik spondilit Nedenleri

Omurganın PsA'sı, temel olarak omurgayı ve büyük eklemleri etkileyen bir başka enflamatuar artrit türü olan ankilozan spondilit ile benzerlik göstermektedir. Bu koşulların ikisi de HLA-B27 geninin neden olduğu otoimmün hastalıklardır. HLA-B27, insanları birçok otoimmün hastalığa yatkın hale getiren gendir. 

PsA ile ilişkili başka genler de vardır, ancak HLA-B27 bu durumun en yüksek belirleyicisidir. Ancak bu gene sahip olan herkes PsA geliştirmeyecektir.

Diğer Risk Faktörleri

Sedef hastalığı : Sedef hastalığı, PsA için başka bir güçlü risk faktörüdür. Psoriazis (sedef hastalığı), cildin çok hızlı bir şekilde yenilenmesine neden olan, gümüş pullu kırmızı yamalı cilde neden olan inflamatuar bir cilt hastalığıdır.

Aile öyküsü:  PsA'lı birçok kişinin, genellikle ebeveyn veya kardeş olmak üzere bu rahatsızlığa sahip olan başka bir aile üyesi vardır.

Yaş: PsA herhangi bir yaşta birini etkilese de, yetişkinlerde 30 ila 50 yaşları arasında daha fazla ortaya çıkma eğilimindedir.

Teşhis

Psoriatik spondilit tanısı, cilt semptomları dahil olmak üzere bir fizik muayene ile başlar ve hastanın tıbbi geçmişine bakılır. Doktor, röntgen veya omurganın MRG'sini isteyebilir. X ışınları genellikle omurga ve sakroiliak eklemlerin anormalliklerini arar. Bir MRG (manyetik rezonans görüntüleme) eklemlere daha yakından bakabilir.

Kan çalışması, birinin HLA-B27 genini taşıdığını belirleyebilir. Bu genin varlığı, görüntüleme ve semptomlarla birlikte genellikle bir teşhisi doğrular.

Tedavi

Küçük ağrı, sertlik ve diğer psoriatik spondilit semptomları NSAID'ler (steroidal olmayan antienflamatuar ilaçlar) ile tedavi edilebilir. Ek olarak, kortikosteroidler iltihaplanmayı ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Bazıları hap şeklinde veya krem halinde bulunur ve doktor tarafından reçete edilebilir. Diğerleri enjeksiyon olarak mevcuttur ve sadece doktor tarafından uygulanabilir.

Fiziksel ve mesleki terapi, fonksiyon ve hareket açıklığını koruyan eklemleri korumak için de önerilmektedir.

Psoriatik spondilitin acısını azaltan bazı yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır:

Egzersiz: Esneme hareketleri ve spor omurganın sertleşmesini ve kalıcı bir eğriliğe girmesini engelleyebilir.

Sigara içmemek: Sigara içmek , omurganın kemiklerinde eklem hasarına neden olabilir. Sigara içmemek iltihaplanmanın omurga üzerindeki etkisini azaltacaktır.

İyi duruş:  Ağrı, bir kişinin eğilmek istemesini sağlayarak omurgayı daha fazla zorlar. İyi postür uygulamak, omurganın çökmüş bir görünüm almasına engel olabilir.

Psoriatik spondilitle yaşamak stresli olabilir, bu nedenle bu rahatsızlığı olan kişilerin semptomlarını yönetmek ve yaşam kalitesini sürdürmek için gerekli adımları atmaları önemlidir.  Ayrıca, sağlıklı bir yaşam tarzı uygulamak için proaktif bir rol almalıdırlar. Son olarak, destek aramak ve insanlardan ve strese neden olan ve sağlığı olumsuz yönde etkileyen şeylerden kaçınmak hayati önem taşır.